Μια ιδιαίτερα σοβαρή περίπτωση που χρήζει ελέγχου ανέδειξε πρόσφατα η ΠΟΕΣ μαζί με την Ένωση Στρατιωτικών Καλύμνου. Πιο συγκεκριμένα, στρατιωτικοί διαμαρτύρονται σε σχέση με τη λειτουργία κεραίας κινητής τηλεφωνίας που έχει εγκατασταθεί πλησίον δραστηριοτήτων του προσωπικού. Για την ακρίβεια, η κεραία βρίσκεται τόσο κοντά που εγείρονται εύλογες απορίες κατά πόσον εχουν αναληφθεί όλες οι ενέργειες που προβλέπει ο νόμος. Για το λόγο αυτό οι συνδικαλιστές θέτουν ερωτηματα και αναμένουν, εκτός από απαντήσεις, άμεσες ενέργειες.
Το εγγραφο της ΠΟΕΣ:
ΘΕΜΑ: Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (Έκθεση σε Ακτινοβολία)
ΣΧΕΤ.: α. ΥΑ 53571/3839/2000 (ΦΕΚ Β΄ 1105, «Μέτρα προφύλαξης του κοινού από τη λειτουργία κεραιών εγκατεστημένων στην ξηρά»)
β. Ν. 3850/2010 (ΦΕΚ Α΄ 84, «Κύρωση του Κώδικα Νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων»)
γ. ΣΥΑ ΥΠΕΘΑ 2022
δ. Υπ’ αριθμ. πρωτ. 17/2023 ΕΣΠΕΕ Καλύμνου
Κύριοι Υπουργοί.
Σύμφωνα με πολύ σοβαρή καταγγελία της Ένωσης Στρατιωτικών Περιφερειακής Ενότητας Καλύμνου (Ε.Σ.ΠΕ.Ε.ΚΑ.) την οποίαν σας αποστέλλουμε συνημμένα, το τελευταίο διάστημα υπήρξε εγκατάσταση κεραίας κινητής τηλεφωνίας πλησίον χώρων όπου υφίστανται δραστηριότητες στρατιωτικού προσωπικού στη ν. Φαρμακονήσι.
Όπως μεταφέρει η Ένωση, εδώ και καιρό έχουν αρχίσει να υπάρχουν παράπονα για συχνές κεφαλαλγίες, οι οποίες πιθανότατα δεν οφείλονται μόνο στο διαρκές βουητό που προκαλεί η κεραία. Με δεδομένο ότι η έκταση της εν λόγω νήσου δεν είναι μεγάλη, άρα προφανώς οι δυνατότητες ήταν περιορισμένες, προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα, εάν είχε υπάρξει μελέτη ως προς την εγκατάσταση, στο πλαίσιο της οποίας να είχαν διερευνηθεί τυχόν παρενέργειες.
Σε αυτό το σημείο οφείλουμε να επισημάνουμε ότι, η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία σημαίνεται με το δείκτη SAR, ενώ η φύση της ακτινοβολίας (φυσική μορφή) συνεπάγεται αναμφίβολα ότι πρόκειται για έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες όπως αυτοί νοούνται από το υφιστάμενο κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο περί την προστασία της υγείας και ασφάλειας στην εργασία, άρα υπάγονται στις πρόνοιες άρθρου 36 του (β) σχετικού Κώδικα. Ως εκ τούτου προκύπτει μία σειρά από σημαντικές υποχρεώσεις της Υπηρεσίας έναντι του προσωπικού για τις οποίες πλέον έχουμε βάσιμες αμφιβολίες ως προς το αν έχουν τηρηθεί εξ αρχής, ως όφειλαν.
Προς επίρρωσιν των ανωτέρω, θα υπενθυμίσουμε ότι με το ισχύον πλαίσιο [(α) σχετικό] έχουν καθοριστεί συγκεκριμένοι «βασικοί περιορισμοί … έτσι ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι αβεβαιότητες που υπάρχουν όσον αφορά την ατομική ευαισθησία, τις περιβαλλοντικές συνθήκες καθώς και τις διαφορές όσον αφορά την ηλικία και την κατάσταση της υγείας του κοινού» (άρθρο 2, παρα.2). Κοινώς. Με την αποδοχή του όρου «αβεβαιότητα» γίνεται αποδεκτό ότι παραμένει άγνωστη η επίδραση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από κεραίες κινητής τηλεφωνίας στους ανθρώπους και γι’αυτό οφείλουν να λαμβάνονται αυστηρά μέτρα.
Συναφώς των ανωτέρω, σύμφωνα με την παρα.1 του άρθρου 6 της ίδιας ΥΑ, «η τήρηση των ορίων ασφαλούς έκθεσης του γενικού πληθυσμού σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία προερχόμενη από συγκεκριμένη κεραία εγκατεστημένη στην ξηρά, διαπιστώνεται με την εκπόνηση μελέτης ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών της κεραίας», ενώ παρακάτω (παρα.2) διευκρινίζονται αφενός ότι «ο κάτοχος της κεραίας υποχρεούται να τηρεί φάκελο κεραίας ο οποίος ανά πάσα στιγμή θα είναι στη διάθεση των αρμοδίων αρχών», αφετέρου τα περιεχόμενα του φακέλου.
Επικουρικά θα υπενθυμίσουμε ότι, σύμφωνα με «Σύντομο Οδηγό Ασφαλείας» που είχε εκδώσει η ΓΔΟΣΥ/ΔΑΔΠ για την κινητή τηλεφωνία το 2008, «Η επίδραση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στην υγεία μας εξαρτάται από τους εξής 3 παράγοντες: α. την ένταση της ακτινοβολίας, β. τη συχνότητα και γ. τη διάρκεια της.», γεγονός που καθιστά σαφές (εκ του αποτελέσματος των κεφαλαλγιών) στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι τουλάχιστον οι δύο εκ των τριών παραγόντων (ένταση – διάρκεια) πληρούνται.
Η παρα.2 του άρθρου 37 του (β) σχετικού περιγράφει τις υποχρεώσεις του εργοδότη (υπό την επιφύλαξη των άρθρων 42 και 43 του ιδίου) για διενέργεια ελέγχων συμμόρφωσης και μελετών ασφαλείας, καθώς και ενημέρωσης του προσωπικού για τους υφιστάμενους κινδύνους, που οφείλουν ούτως ή άλλως να έχουν αποτυπωθεί στην ετήσια ανασκόπηση της Γραπτής Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΓΕΕΚ), στο πλαίσιο της οποίας την περιοχή οφείλει να έχει επισκεφθεί και αρμόδιος Ιατρός Εργασίας. Ωστόσο, εξ όσων μας έχει μεταφερθεί, ουδεμία/είς εκ του εμπλεκόμενου προσωπικού γνωρίζει την ένταση (ακριβή τιμή ακτινοβολίας) της εκπομπής εν λόγω κεραίας, ή τους κινδύνους στους οποίες εκτίθεται σε διαρκή βάση.
Κατόπιν των ανωτέρω, σας παρακαλούμε για τα εξής:
α. Να μας ενημερώσετε τι παρατηρήσεις έχουν υποτυπωθεί από τον Τεχνικό Ασφαλείας και τον Ιατρό Εργασίας κατά την τελευταία ανασκόπηση της ΓΕΕΚ καθώς και τι διορθωτικές ενέργειες αποκατάστασης έχουν αναληφθεί επ’ αυτών.
β. Την άμεση μετακίνηση της κεραίας στην κατά το δυνατόν πιο απομακρυσμένη περιοχή του νησιού σε σχέση με τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
γ. Την ενημέρωση ως προς την ένταση ακτινοβολίας (SAR) στην οποίαν εκτίθεται το προσωπικό καθώς και για τους λόγους που αυτό δεν είναι ενήμερο των κινδύνων.
δ. Εάν το εμπλεκόμενο προσωπικό έχει ελεγχθεί από Ιατρό Εργασίας.
—
Πανελλαδική Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών – Π.Ο.Ε.Σ.