Του Ηλία Προύφα
Το kranosgr έλαβε πρόσφατα μια επιστολή από στέλεχος των Ενόπλων Δυνάμεων και γονέα, η οποία θέτει με σαφήνεια και ευαισθησία ένα ζήτημα που αφορά άμεσα δεκάδες οικογένειες στο στράτευμα:
την άνιση μεταχείριση των πατέρων-στρατιωτικών στο ζήτημα της εννιάμηνης άδειας ανατροφής τέκνου.
Το πρόβλημα με μια ματιά
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όταν και οι δύο γονείς είναι στρατιωτικοί, ο πατέρας δεν έχει δικαίωμα να λάβει την εννιάμηνη άδεια ανατροφής. Αντιθέτως, στις περιπτώσεις που μόνο ο ένας γονέας είναι στρατιωτικός, το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί εναλλακτικά, είτε από τη μητέρα είτε από τον πατέρα.
Η επιστολή επισημαίνει εύστοχα ότι αυτή η διάκριση οδηγεί σε ουσιαστική ανισότητα:
ένα παιδί με δύο γονείς στρατιωτικούς στερείται τη δυνατότητα να έχει κοντά του τον πατέρα του κατά τους πρώτους κρίσιμους μήνες της ζωής του — κάτι που δεν ισχύει για παιδιά σε οικογένειες με διαφορετική επαγγελματική σύνθεση.
Οι συνέπειες της διάκρισης
Η αποκλειστική χορήγηση της άδειας μόνο στη μητέρα δημιουργεί πολλαπλές πιέσεις:
Επιβαρύνει δυσανάλογα τη μητέρα, η οποία καλείται να σηκώσει μόνη το βάρος της ανατροφής.
Αποκλείει τον πατέρα από μια περίοδο καθοριστική για τη σύνδεση με το παιδί του.
Στερεί το παιδί από τη σταθερή παρουσία και των δύο γονέων, σε μια φάση ανάπτυξης με θεμελιώδη σημασία για την ψυχική και συναισθηματική του εξέλιξη.
Όπως τονίζεται στην επιστολή:
«Οι πρώτοι 9 έως 18 μήνες της ζωής ενός παιδιού αποτελούν ένα παράθυρο θεμελιώδους συναισθηματικής και νευροαναπτυξιακής εξέλιξης. Η σταθερή παρουσία των γονέων — και των δύο — συμβάλλει καθοριστικά στη δημιουργία αισθήματος ασφάλειας, δεσμού και εμπιστοσύνης.»
Οικογένειες χωρίς δίκτυα στήριξης
Η στρατιωτική ζωή, με τις συνεχείς μεταθέσεις και την απουσία σταθερού οικογενειακού περιβάλλοντος, αποδυναμώνει τα φυσικά δίκτυα στήριξης — παππούδες, συγγενείς, φίλους. Σε αυτές τις συνθήκες, η γονεϊκή παρουσία είναι ανεκτίμητη, και οποιαδήποτε επιλογή στέρησής της επιβαρύνει σημαντικά την οικογενειακή λειτουργία.
Το αίτημα που διατυπώνεται με σεβασμό και σαφήνεια είναι τριπλό:
Να εξεταστεί η δυνατότητα χορήγησης της εννιάμηνης άδειας και σε πατέρες στρατιωτικούς, ανεξαρτήτως του αν η μητέρα υπηρετεί επίσης.
Να διασφαλιστεί ίση μεταχείριση για όλα τα παιδιά στρατιωτικών, χωρίς εξαιρέσεις βάσει της σύνθεσης της οικογένειας.
Να προσαρμοστούν οι πολιτικές ανατροφής στις πραγματικές ανάγκες των στρατιωτικών οικογενειών, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις προκλήσεις της καθημερινότητας τους.
Φέτος, Έτος Οικογένειας στις Ένοπλες Δυνάμεις
Η συγκυρία δεν είναι τυχαία. Η ίδια η Πολιτεία έχει χαρακτηρίσει το 2025 ως Έτος Οικογένειας για το στράτευμα. Είναι λοιπόν η κατάλληλη στιγμή για επανεξέταση θεσμικών αδικιών, και για την ενίσχυση του ρόλου του γονέα — όχι με βάση το φύλο ή τη στολή, αλλά με βάση το δικαίωμα του παιδιού να έχει και τους δύο γονείς κοντά του.
Το kranosgr θα συνεχίσει να αναδεικνύει τέτοια ζητήματα με στόχο την ενδυνάμωση των στρατιωτικών οικογενειών και την προώθηση μιας δίκαιης και ανθρώπινης στρατιωτικής πολιτικής.